Viyana Filarmoni Orkestrası, 180 yılı aşkın tarihinde ilk kez bir kadın bestecinin eserini seslendirdi.
Viyana Filarmoni’nin tarihi, cinsiyet eşitsizliği ile gölgelenmiş durumda. 1842’de kurulan orkestra, uzun yıllar kadın müzisyenlere kapılarını kapalı tuttu. İlk kadın müzisyen 1997’de orkestraya kabul edildi. Ancak bugün bile kadın müzisyenler, toplam kadronun sadece yüzde 15’ini oluşturuyor. Kadın şef ve bestecilerin repertuara dahil edilmemesi, toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda klasik müzik dünyasının daha yolun başında olduğunu gösteriyor. Constanze Geiger, 19’uncu yüzyılda hem besteci hem de piyanist olarak tanınan bir sanatçıydı. Viyana’da doğup büyüyen Geiger, altı yaşında sahneye çıktı ve genç yaşta müzik çevrelerinde büyük bir başarı elde etti. Johann Strauss Baba tarafından desteklenen Geiger, dönemin erkek egemen dünyasında kendine yer açmayı başardı. Ancak yıllar boyunca unutulan bu yetenek, 2025’te Viyana Filarmoni Orkestrası’nın programına dahil edilerek yeniden hatırlandı.
‘Büyük bir müzikal kişiliğe sahip zarif bir eser’
Yeni Yıl Konseri’nde Geiger’in eserinin seslendirilmesi, klasik müzik dünyasında yankı uyandırdı. Şef Riccardo Muti, ‘Ferdinandus Valsi’ni ‘büyük bir müzikal kişiliğe sahip zarif bir eser’ olarak nitelendirirken, müziğin kalitesinin bu eseri sahneye taşımalarındaki en büyük etken olduğunu belirtti. Muti’nin bu sözleri, kadın bestecilere yalnızca sembolik bir değer verilmediği, kalitelerinin takdir edildiği bir dönemin başlayabileceğine işaret etti. Viyana Filarmoni’nin bu adımı, kadın sanatçıların klasik müzik sahnesinde daha fazla temsil edilmesi için bir umut ışığı oldu.
Klasik müziğin kapsayıcılık yolculuğunda bir başlangıç
Ancak müzik dünyasında eşitlik sağlanması için yalnızca tek bir eserin programa dahil edilmesi yetmez. Orkestraların daha fazla kadın bestecinin eserine yer vermesi, şeflik pozisyonlarında daha fazla kadın liderin bulunması, bu dönüşümü güçlendirecek adımlar. Bu tarihi konser, cinsiyet eşitliğine yönelik tartışmaları yeniden gündeme taşırken sanat dünyasına ilham veriyor. Sanatın evrensel gücü, temsil edilmemiş olan sesleri sahneye taşımayı başardığında daha güçlü bir anlatı sunuyor. Constanze Geiger’in eseriyle açılan bu yeni sayfa, klasik müziğin kapsayıcılık yolculuğunda bir başlangıç olabilir.
Kaynaklar
https://cadenaser.com/nacional/2025/01/01/el-concierto-de-ano-nuevo-cumple-85-anos-con-la-primera-mujer-compositora-en-su-historia-cadena-ser
https://elpais.com/cultura/2025-01-01/el-video-de-un-momento-historico-en-el-concierto-de-ano-nuevo-de-viena-suena-la-musica-de-una-mujer