Tüm kadınlar ve kız çocukları için: Haklar, eşitlik, güçlendirme
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women), 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün 2025 yılı temasını ‘Tüm Kadınlar ve Kız Çocukları İçin: Haklar, Eşitlik, Güçlendirme’ olarak duyurdu. Bu yılın teması, kadınlar ve kız çocuklarının eşit haklara, fırsatlara ve güçlenmeye ulaşmasını hedefleyen bir çağrı niteliğinde. Aynı zamanda, genç nesillerin, özellikle de genç kadınlar ve ergen kız çocuklarının değişimin öncüsü olma rollerine vurgu yapıyor.
Pekin Deklarasyonu’nun 30’uncu yılı: Kadın haklarında dönüm noktası
2025, kadın hakları mücadelesinde önemli bir kilometre taşı olan Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu’nun 30’uncu yıl dönümüne denk geliyor. 1995 yılında 189 hükümet tarafından kabul edilen bu deklarasyon, kadınların ve kız çocuklarının haklarını güvence altına alan en kapsamlı ve ilerici yol haritası olarak kabul ediliyor.
Pekin Deklarasyonu’nun 30 yıllık yolculuğunda kadınların haklarında şu önemli ilerlemeler kaydedildi:
• Yasal koruma: 1995 yılında yalnızca 12 ülkede aile içi şiddete karşı yasal yaptırımlar varken, bugün 193 ülkede 1583 yasal düzenleme bulunuyor.
• Hizmetlere erişim: Sığınma evleri, hukuki yardım, danışmanlık ve sağlık hizmetleri gibi temel destek sistemleri küresel çapta genişletildi.
• Kadınların barış süreçlerindeki rolü: 112 ülke, kadınların barış ve güvenlik süreçlerindeki rollerini artırmaya yönelik Ulusal Eylem Planları geliştirdi.
Ancak Birleşmiş Milletler Kadın Birimi, mevcut krizlerin ve hak kayıplarının kadın haklarında gerilemeye neden olduğuna dikkat çekiyor. 2024 yılında 612 milyon kadın ve kız çocuğu çatışma bölgelerinde yaşamak zorunda kaldı ve bu sayı, son 10 yılda yüzde 50 arttı.
2025’in çağrısı: 3 temel eylem alanı
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi, bu yıl tüm dünyayı şu üç temel alanda harekete geçmeye davet ediyor…
1. Kadınların ve kız çocuklarının haklarını ilerletmek: Şiddet, ayrımcılık ve sömürüye karşı mücadele etmek.
2. Cinsiyet eşitliğini teşvik etmek: Sistematik engelleri kaldırmak, patriyarkayı (ataerkillik) yıkmak ve tüm kadınların sesini yükseltmek.
3. Kadınları güçlendirmek: Eğitim, istihdam, liderlik ve karar alma süreçlerinde kapsayıcı fırsatlar yaratmak.
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi, medya, özel sektör liderleri, hükümetler ve topluluk liderlerinden bu hedeflere destek olmalarını ve harekete geçmelerini istiyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında tüm platformlarda #TümKadınlarVeKızÇocukları etiketiyle diyalog başlatılacak ve değişim için ilham veren hikayeler paylaşılacak.