Türkiye'de toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki yasal düzenlemeleri sizin için derledik.
  • T.C. Anayasası 10. Madde 

    • (Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. (Ek cümle: 12/9/2010-5982/1 md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.
       
  • Türk Medeni Kanunu (22/11/2001 tarihli, 8049 sayılı) 

    • Kanunla aile reisliği kavramı kaldırılmakta, eşlere eşit ekonomik hak ve sorumluklar getirilmekte, evlilik sonrası edinilen varlıkların eşit paylaşımı benimsenmektedir. 
       
  • İş Kanunu (22/05/2003 tarihli, 8423 sayılı)

    • İş sözleşmesinin yapılmasında, uygulanmasında ve sona erdirilmesinde cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapılamayacağı, cinsiyet nedeniyle eşit değerde iş için daha düşük ücret verilemeyeceği, cinsiyet, medeni hal ve aile yükümlülükleri, hamilelik ve doğumun iş akdinin feshi için geçerli sebep oluşturamayacağı, işyerinde işçinin, işveren, diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemlerin alınmaması halinde işçinin haklı nedenle işi derhal fesih hakkına sahip olduğu, genel ekonomik kriz veya zorlayıcı nedenlerle kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği, kadın çalışanlara verilen ücretli ve ücretsiz doğum izni ile süt izni sürelerine ilişkin hükümleri içermektedir. 
       
  • Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (29/01/2016 tarihli, 6663 sayılı)

    • Analık izninin bitiminden itibaren çocuğun hayatta kalması kaydıyla birinci çocuk için iki ay, ikinci çocuk için dört ay, üçüncü çocuk ve diğerleri için altı aya kadar ücretli yarı zamanlı çalışma imkânı getirilmiştir. Çoğul doğumlarda bu sürelere birer ay ilave edilecektir. Çocuğun engelli olması durumunda 12 ay süre ile ücretli yarı zamanlı çalışma hakkı tanınmıştır. İşçiler için çalışılan sürelere ait ücret ve primler işveren tarafından ödenecektir. Çalışılmayan sürelere ait yarım çalışma ödeneği; günlük miktar, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır ve işsizlik fonundan işçiye ödenecektir. Çalışan ebeveynlere kısmi süreli çalışma haklarının düzenlenmesi yapılmıştır. Çocuk mecburi ilköğretim çağına gelinceye kadar memur ve işçi ebeveynlere her bir çocuk için kısmi süreli çalışma hakkı getirilmiştir. Kamu ve özel sektörde iş ve insan kaynağı planlaması açısından ebeveynlerden biri her bir çocuk için bu haktan bir kez yararlanabileceklerdir. Evlat edinme durumunda doğuma bağlı söz konusu izinlerden yararlanması sağlanmıştır.
       
  • Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik (16/08/2013 tarihli)
     

  • Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar (18/12/2015 tarihli)

    • Hazine destekli sistemde KOBİ kredileri için yüzde 75 olan kefalet oranı, kadın girişimcilerin kullanacağı krediler için yüzde 85 olarak belirlenmiştir.
       
  • Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (08/03/2012 tarihli, 6284 sayılı)

    • 2013 yılında devreye giren uygulama yönetmeliği ve 2014’te yapılan değişikliklerle yaptırımlar artırılmış ve işyerinde cinsel taciz kavramı ve yaptırımları tanımlanmıştır.
       
  • Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmelik (17/03/2016 tarihli)
     

  • Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) 

    • Türkiye sözleşmeyi 1985 yılında onaylamış ve 19/01/1986’da yürürlüğe girmiştir. 30/07/2002’de onaylanan İhtiyari Protokol ile devletlerin CEDAW’ı ihlal etmesi durumunda kişilere ve gruplara CEDAW Komitesine başvuru hakkı tanınmıştır. 

İLGİLİ YAZILAR

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE’DE ÇOCUK BAKIM HİZMETLERİNDE ARZ VE TALEP DURUMU

Dünya Bankası - Türkiye’de Çocuk Bakım Hizmetlerinde Arz ve Talep Durumu Raporu

Standartlar ve İlkeler
WEPs TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLKELERİ

Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs), iş dünyasında fırsat eşitliğinin yaygınlaşması için özel sektöre rehberlik ediyor.

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE'DE KADIN

T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Türkiye'de Kadın Raporu

Standartlar ve İlkeler
FEM - FIRSAT EŞİTLİĞİ MODELİ

KAGİDER'in geliştirdiği Fırsat Eşitliği Modeli, firmalara toplumsal cinsiyet eşitliğine ve istihdamda kadın güçlenmesine duyarlı olduklarını vurgulama imkanı sunuyor.

Raporlar ve Yayınlar
TÜRKİYE’DE KADIN KOOPERATİFLERİNİN MEVCUT DURUMU

Dünya Bankası - Türkiye’de Kadın Kooperatiflerinin Mevcut Durumu Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WOMEN, BUSINESS AND THE LAW 2018

Dünya Bankası - Women, Business and the Law 2018 Raporu

Standartlar ve İlkeler
WEPs 1. PRENSİP

WEPs'in birinci prensibi, toplumsal cinsiyet eşitliği için üst düzey kurumsal liderlik sağlanmasına odaklanıyor.

Raporlar ve Yayınlar
THE BUSINESS CASE FOR EMPLOYER SUPPORTED CHILD CARE

IFC - The Business Case for Employer Supported Child Care Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WORLD EMPLOYMENT SOCIAL OUTLOOK

ILO - World Employment and Social Outlook Raporu

Raporlar ve Yayınlar
WOMEN AND MEN IN THE INFORMAL ECONOMY

ILO - Women and Men in the Informal Economy

Raporlar ve Yayınlar
THE PURSUIT OF GENDER EQUALITY

OECD - The Pursuit of Gender Equality Raporu

Raporlar ve Yayınlar
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ KARNESİ

TEPAV - Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi

Raporlar ve Yayınlar
İŞ DÜNYASINDA KADIN

TÜRKONFED 3. İş Dünyasında Kadın: Sorunlar, Çözümler ve Öneriler Raporu

Raporlar ve Yayınlar
PROMOTING THE CARE ECONOMY

UN WOMEN - Promoting women’s economic empowerment: Recognizing and investing in the care economy

Raporlar ve Yayınlar
GENDER EQUALITY IN THE 2030 AGENDA FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT

UN WOMEN - Turning Promises Into Action: Gender Equality in the 2030 Agenda for Sustainable Development

Raporlar ve Yayınlar
GENDER EQUALITY AND BIG DATA

UN WOMEN - Gender Equality and Big Data: Making Gender Data Visible

Raporlar ve Yayınlar
MAKING INNOVATION AND TECHNOLOGY WORK FOR WOMEN

UN WOMEN - Making Innovation and Technology Work for Women

Raporlar ve Yayınlar
GLOBAL GENDER GAP REPORT

World Economic Forum - The Global Gender Gap Report

Raporlar ve Yayınlar
"CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN MALİYETİ YÜKSEK"

Dünya Bankası'nın "Gerçekleşmeyen Potansiyel: Gelirde Cinsiyet Eşitsizliğinin Yüksek Maliyeti" raporunda yaşam boyu gelirlerdeki farktan kaynaklanan ekonomik kayıplar hesaplanıyor.

Raporlar ve Yayınlar
OECD TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ RAPORU

OECD'nin yeni raporu, cinsiyet eşitsizliğinin tüm gelişmişlik düzeyindeki ülkelerde ve toplumsal yaşamın her alanında görüldüğünü belirtiyor.