Avrupa Cinsiyet Eşitliği Endeksi 2024’e göre, cinsiyet eşitliğinde ilerleme sürüyor ancak ekonomik ve siyasi belirsizlikler bu kazanımları kırılgan kılıyor.
Avrupa Cinsiyet Eşitliği Endeksi 2024 sonuçları yayımlandı. Avrupa Cinsiyet Eşitliği Enstitüsü’nün (EIGE) hazırladığı rapora göre, Avrupa Birliği’nde (AB) cinsiyet eşitliğine yönelik ilerleme devam ediyor ancak bu kazanımlar ekonomik ve siyasi belirsizlikler nedeniyle kırılgan bir yapıya sahip. AB genelinde ortalama cinsiyet eşitliği skoru bu yıl 71/100 olarak belirlendi. Bu, bir önceki yıla göre 0,8 puanlık bir artışı ifade ederken, 2010’dan bu yana toplamda 7,9 puanlık bir yükselişe işaret ediyor. İsveç 82 puanla zirvede yer alırken, Romanya 57,5 puanla son sırada bulunuyor. Son bir yıl içinde Malta (+2,3), Çekya (+2,0) ve Litvanya (+1,7) en büyük ilerlemeyi kaydeden ülkeler oldu. Öte yandan Çekya, Estonya, Letonya, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya gibi sekiz ülke eşitlik hedefinden daha da uzaklaşıyor.
Cinsiyet eşitliği alanlarında hangi noktadayız?
Raporda, altı temel alan değerlendirildi: İş, para, bilgi, zaman, güç ve sağlık. Güç alanı en büyük ilerleme kaydetti, 2010’dan bu yana 19,5 puanlık artış gösterdi. Ancak Avrupa Parlamentosu’ndaki kadın temsili, ilk kez düşerek yüzde 39’a geriledi. Sağlık alanında ilerleme en düşük seviyede kaldı. 2010’dan bu yana yalnızca 1,8 puanlık artış sağlandı. Kadınlar ve erkeklerin sağlık durumlarında genel bir kötüleşme olduğu vurgulandı. İş alanında ise ilerleme, durma noktasına geldi. Özellikle çocuklu çiftlerde cinsiyet eşitsizliği derinleşirken, zaman alanında da ilerleme yavaş gerçekleşti. Rapora göre; kadınların ücretsiz bakım sorumlulukları, kendilerine ayırabilecekleri zamanı sınırlıyor ve iş gücüne katılımlarını engelliyor.
Eğitim ve gelir alanında eşitsizlikler
Eğitimde kadınlar lehine bir gelişme gözlense de, mesleki alanlardaki cinsiyet temelli ayrışma hâlâ önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. Gelir alanında, 50 yaş üstü kadınlar arasında eşitsizlikler büyüyor. Kadınların üstlendiği ücretsiz bakım yükü, bu grupta maddi dezavantajları artırıyor.
Şiddet ve eşitlik arasındaki bağ
Rapor, cinsiyete dayalı şiddetin birçok alanda kadınların ilerlemesini engellediğini vurguluyor. Bu sorunun çözüme kavuşturulması için politika yapıcıların daha fazla çaba göstermesi gerektiği belirtiliyor.
Cinsiyet eşitliği ekonomik ilerleme için de kritik
EIGE Direktörü Carlien Scheele, cinsiyet eşitliğinin sadece sosyal değil ekonomik ilerleme için de kritik olduğunu ifade ederek, “Cinsiyet eşitliği, daha güçlü ve daha uyumlu bir Avrupa’nın temel taşıdır. Ancak bu hedefe ulaşmak için kararlı ve sürdürülebilir adımlar atılması şart” diye konuştu.
Rapora dair detaylara ulaşmak için: EIGE Raporu 2024