KidZania İstanbul ve FutureBright Group, çocukların toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki farkındalık seviyelerini ve kariyer hedeflerinde cinsiyetin nasıl bir rol oynadığını araştırdı. Türkiye genelinde ve KidZania İstanbul’da 6-14 yaş arasındaki çocuklar ve ebeveynleriyle yapılan araştırmanın sonuçları 10 Şubat’ta KidZania İstanbul Edutainment Zummit’te açıklandı. 

Toplumsal cinsiyet algısı küçük yaşta şekilleniyor

KidZania İstanbul CEO’su Ebru Timur, çocukların toplumsal cinsiyet algısının erken yaşta oluştuğunu ve sundukları deneyimlerin bu algıyı değiştirmede etkili olduğunu belirterek; “KidZania’da çocuklar farklı meslekleri ve rolleri birlikte deneyimleyerek sorumlulukları paylaşıyor, bu da toplumsal cinsiyet eşitliği bilincinin güçlenmesine katkı sağlıyor” dedi.

Ailelerin rolü kritik önem taşıyor

FutureBright Group Kurucu Ortağı Akan Abdula ise araştırmanın ebeveynlerin çocuklar üzerindeki etkisini net bir şekilde gösterdiğini vurguladı. Abdula, “Çocukların meslek seçimleri ve toplumsal cinsiyet algıları, büyük ölçüde ailelerinin yönlendirmeleriyle şekilleniyor. Özellikle babaların aile içindeki eşit roller üstlenmesi, erkek çocuklarının da bu konuda daha bilinçli yetişmesini sağlıyor” diye konuştu. 

Çocukların meslek tercihleri kalıplara bağlı

Araştırmada, kız çocuklarının toplumda kabul gören öğretmenlik, doktorluk ve avukatlık gibi mesleklere yöneldiği, erkek çocuklarının ise sporcu, asker veya polis olmayı tercih ettiği görüldü. Ancak KidZania deneyimleyen çocukların meslek seçimlerinde daha az cinsiyetçi bir yaklaşım benimsediği tespit edildi.

Çocuklar mesleklerde eşitlik istiyor

Türkiye genelinde çocukların yüzde 70’i mesleklerin cinsiyeti olmadığını düşünüyor. Ancak fiziksel güç gerektiren meslekler erkeklere, bakım ve hizmet işleri ise kızlara daha uygun görülüyor. KidZania deneyimi yaşayan çocuklar arasında bu algının daha eşitlikçi olduğu gözlemlendi.

Sosyal medya ve rol modeller önemli bir etken

Çocukların yüzde 97’si sosyal medyada video izliyor. Kız çocukları bilgilendirici ve eğitici içeriklere yönelirken, erkek çocukları daha çok aksiyon ve spor içerikleri tüketiyor. Son yıllarda ‘Filenin Sultanları’ gibi kadın sporcuların artan görünürlüğü, kız çocukları için güçlü rol modeller oluşmasını sağladı.

Finansal farkındalık ve ekonomik bilinç gelişiyor

Türkiye’deki çocukların yüzde 40’ı harçlık biriktirdiğini belirtirken, kız çocuklarının finansal farkındalığının daha yüksek olduğu görüldü. KidZania’yı deneyimleyen çocuklarda bu oranın yüzde 90’a çıktığı ve kazançlarını yönetme bilincinin daha fazla geliştiği gözlemlendi.

Çocuklar eşit iş bölümü istiyor

Araştırmaya göre; kız çocukları ev işlerinin paylaşılması gerektiğini düşünürken, erkek çocuklarının yarısı gelecekte ev işi yapmayacağını belirtiyor. Ancak KidZania deneyimleyen çocuklarda bu algı değişiyor ve ev işlerinin hem anne hem baba tarafından paylaşılması gerektiği görüşü güçleniyor.

Oyun tercihleri cinsiyet kalıplarını yansıtıyor

Çocukların oyun seçimlerinde toplumsal cinsiyet kalıplarının etkili olduğu görüldü. Kız çocukları daha çok evcilik ve estetik yönü yüksek oyunları tercih ederken, erkek çocukları rekabet ve meydan okumaya dayalı oyunları benimsiyor. KidZania deneyimi yaşayan çocukların ise farklı cinsiyetlerle oyun oynama eğilimlerinin daha yüksek olduğu tespit edildi.

Alışveriş merkezleri sosyalleşme alanı olarak görülüyor

Araştırmaya göre çocukların yüzde 97’si alışveriş merkezlerini sosyalleşme alanı olarak görüyor. Parklar ve açık alanlar daha çok Anadolu’daki erkek çocuklarının tercih ettiği alanlar olurken, sinema ve tiyatro gibi etkinlikler kız çocukları tarafından daha fazla ilgi görüyor.

Aileler çocuklarının meslek seçiminde temkinli

Ebeveynler, özellikle erkek çocuklarının geleceği için daha geleneksel ve güvenli görülen meslekleri tercih etmelerini istiyor. YouTuber, gamer veya influencer gibi meslekler aileler için riskli bulunuyor. Erkek çocuklarına daha fazla meslek baskısı uygulanırken, kız çocukları meslek seçiminde daha özgür bırakılıyor. Araştırma, çocukların toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda gelişimlerini destekleyen deneyimlerin önemini vurgularken, ailelerin ve eğitim ortamlarının bu süreçte kritik bir rol oynadığını ortaya koyuyor.