Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan bir makale, cinsiyete duyarlı istatistiklerin önemini ortaya koydu. Makalede şu ifadeler yer aldı: “Son on yılda, anne ölümleri azaldı ve kızların ortaokula kaydı önemli ölçüde arttı. Ancak çalışma çağındaki 2.4 milyar kadına ev sahipliği yapan 178 ülkedeki birçok ayrımcı yasa, kızların ekonomiye tam olarak katılmalarını engelliyor. Son iki yılda, koronavirüs salgınının bir sonucu olarak, Ugandalı kız çocukları, salgınla ilgili tatillerin ardından okula döndü ve Bangladeşli kızların çoğu, eğitime daha az zaman ayırdıklarını bildirdi. Bunları ve kadınların hayatlarındaki diğer birçok ilerlemeyi/gerilemeyi biliyoruz çünkü bu önemli içgörüleri sağlayan toplumsal cinsiyet verilerimiz var. Toplumsal cinsiyet verileri, kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesinin bir biçimidir ve bu verileri nasıl okuyacağını ve bunlara göre hareket edeceğini bilmek toplumsal cinsiyet eşitliğini hızlandırabilir. Bu nedenle, toplumsal cinsiyet verilerini, politika yapıcılar ve toplumsal cinsiyet savunucularından araştırmacılara ve gazetecilere kadar farklı paydaşlar için yararlı olacak, kolay erişilebilir ve işlem yapılabilir bir biçimde sunmak önemli.”

Sadece cinsiyet sayımı yeterli değil

“Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’ne (OECD) göre, 1995 yılında Pekin'de düzenlenen 4’üncü Dünya Kadın Konferansı'nda kadınların, kızların, erkeklerin hayatlarının ve gerçeklerinin çoğu zaman çok farklı şekillendiği tespit edildi. Bu nedenle verilerin her iki cinsiyet için ayrı ayrı derlenmesi, analiz edilmesi ve yayınlanması gerekiyor. Bazı alanlarda, örneğin sağlık ve eğitim sektöründe, cinsiyete göre ayrıştırılmış veri derleme ve analizinin artması nedeniyle, hizmetleri ve gelişimsel müdahaleleri her iki cinsiyetin kısmen farklı ihtiyaçlarına daha fazla yönlendirmek mümkün oldu. Cinsiyete özgü dezavantajları, ihtiyaçları ve potansiyelleri hesaba katmak için, diğer birçok alanda cinsiyete göre ayrıştırılmış verilerin derlenmesi önemli. Cinsiyete duyarlı bir istatistik analizi, verileri cinsiyete göre ayırmanın ötesine geçmeli. Bu nedenle sadece ‘cinsiyet sayımı’ yeterli değil. Bunun yerine, verilere yansıyan altta yatan toplumsal cinsiyet ilişkilerini sorgulamalı. Cinsiyet, yaş ve engelliliğe göre ayrıştırılmış veriler, kadınlar ve erkekler arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkları ölçer. Bu veriler önemlidir çünkü bir girişimin kadınları, erkekleri, kız çocuklarını ve erkek çocuklarını hedefleme ve onlara fayda sağlama konusunda başarılı olup olmadığını değerlendirmeye ve afetlerin farklılaşan etkilerini ortaya çıkarmaya yardımcı olurlar” denildi. 

Veriler ihtiyaçları ele almayı kolaylaştırır

Cinsiyete duyarlı veriler, afetler sırasında kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçlarını ele almak konusunda hayati önem taşır. Örneğin, bir anket, erkekler ve kadınlar için gıda alımına ilişkin soruları ayrı ayrı dahil ederek, cinsiyete göre ayrıştırılmış gıda güvensizliği verileri toplayabilir. Bununla birlikte, hamile ve emziren annelerin gıda alımına ilişkin sorular cinsiyete özgü veriler olacaktır. Bu tür veriler, afetler sırasında kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçlarını ele almayı kolaylaştırır. Birleşmiş Milletler Kadın Birimi yayınlarına göre; altyapı kesintiye uğradığında yanıtlayanlara erişimi de kısıtlı olacağından, bu verileri toplamak zor olabilir. Ayrıca birçok ülkede kadınların belirli bilgileri açıklama konusunda isteksiz olmalarına neden olabilecek fiziksel, kültürel, psikolojik, sosyal ve cinsiyete dayalı engeller de olabilir. Ancak, dikkatle tasarlanmış bir veri toplama aracı bu zorlukların çoğuna çözüm getirebilir. Özellikle kadınlar için risk, savunmasızlık ve dayanıklılığı etkileyen kilit alanları belirleyerek (cinsel sağlık ve üreme sağlığı, eğitim, ücretli çalışma, gıda ve beslenme güvenliği, temel ihtiyaçlar, varlıklar üzerinde kontrol ve şiddete maruz kalma olarak kategorize edilmiş) uyarlanmış bir anket kısa, basit, doğrudan ve hızlı bir şekilde harekete geçirilebilen, kadınların ihtiyaçları hakkında içgörü sağlamada son derece etkili olabilir. Bu bilgiler daha sonra kalkınma ajansları veya hükümetler tarafından afet müdahalesini, bu afetlerden etkilenen kadınlar için daha etkili hale getirmek için kullanılabilir.