UN Women ve UN Global Compact ortak inisiyatifi olan Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs), kadınların ekonomik yaşamın her alanında ve her seviyesinde var olmalarını destekleyen kurumlar için önemli bir rehber niteliği taşıyor. 

WEPs'in farklı ölçeklerdeki kurumlarda yaygınlaşması için UN Global Compact Türkiye önderliğinde farklı çalışmalar yürütülüyor. Bu kapsamda hazırlanan WEPs Uygulama Rehberi, özel sektör kurumlarına iş yerlerinde ve faaliyet gösterdikleri alanlarda kadının güçlenmesi konusunda yapacakları çalışmalarda yol göstermeyi amaçlıyor. 

Prensipler hakkında detaylı bilgi içeren rehberde, şirketlerin WEPs'i uygulama konusundaki niyetlerini ortaya koydukları CEO Destek Beyanını imzaladıktan sonra prensiplerin uygulanması konusunda atabilecekleri adımlar sunuluyor. Rehber, yeni katılımcılara taahhütte bulundukları prensiplerle ilgili uygulama yöntemleri sunmanın yanı sıra, daha aktif katılım yolları hakkında ilham verecek şirket örneklerini de içeriyor.

Rehberde aşağıdaki başlıklar yer alıyor:

Eşitlik Kazandırır: Kadınların çalışma yaşamının her aşamasında yer alabilmelerini sağlamak amacıyla güçlenmelerinin, ülke ekonomisine ve şirket performansına sağladığı katkılar.

Rakamlarla Türkiye’de Kadın İstihdamı: Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadının ekonomik hayattaki yeri ve ekonomik hayata katılımın önündeki engellere dair istatistikler.

Prensipler: Her bir prensip, aşağıdaki başlıklar altında inceleniyor:

• Kapsam: Prensibin kapsamı, hareket alanları, içeriği 
• Kavramlar: Prensibi anlamak için bilinmesi gereken kilit kavramlar
• Göstergeler: Prensibin uygulama alanlarını takip etmek, ölçmek ve değerlendirmek için kullanılabilecek temel gösterge seti
• Uygulama alanları: Prensibin uygulama alanlarına dair öneriler
• Eylem planı: Prensibi hayata geçirirken izlenebilecek adımlara dair yol haritası
• Türkiye’deki şirketlerden uygulama örnekleri: Türkiye’deki şirketlerin cinsiyet eşitliğinin sağlanması adına yaptıkları uygulama örnekleri.

WEPs Öz Değerlendirme Formu: Rehberin en faydalı kısırmlarından biri de, kurumların WEPs’in uygulanmasında hangi noktada olduklarını tespit etmelerine ve kendilerini değerlendirmelerine yardımcı olmak amacıyla hazırlanan bu form.

Öz Değerlendirme Formu doldurulurken daha verimli ilerlemek ve ilerleyen aşamada eylem planına katkı yapabilmek için aşağıdaki temel kurallara mutlaka dikkat edilmesi öneriliyor:

• Öz değerlendirmenin tamamlanması için yeterli zamanı ayırın.
• Soruların yanıtlanmasında kadınları sürece dahil edin.
• Soruları yanıtlarken işyerinizdeki ilgili paydaşların görüşlerini de sürece dahil edin.
• Tüm formu hızlıca tamamlamaya uğraşmayın, elinizden geldiğince detaylı çalışın.
• Soruları gerçekçi bir yaklaşımla değerlendirin.
• Elinizden geldiğince farklı görüşleri sürece dahil ederek kapsayıcı bir yaklaşım benimseyin.

Öz Değerlendirme Formu doldurulurken izlenecek adımlar ise şu şekilde:

• Ölçüm lideri belirlenmesi
• Diğer ekip üyelerinin belirlenmesi
• Ölçüm aracının seçilmesi ve veri toplanması
• Online soru formlarının tamamlanması
• Değerlendirme ve puanlamanın yapılması
• Değerlendirmenin periyodik olarak tekrarlanması

Değerlendirme Kriterleri

Öz değerlendirme amaçlı hazırlanan soru formları vasıtasıyla firmalar kendilerini puanlayarak geliştirilmesi gereken yönlerini saptayabiliyorlar. İşyerinde cinsiyet eşitliğine yönelik değerlendirme kriterleri aşağıdaki alanları kapsıyor:

• Şirket misyonu ve değerlerine cinsiyet eşitliğinin entegre edilmesi
• Eleman seçme ve işe alım
• Yaşam boyu eğitim
• Ücret ve terfiler
• Sosyal diyalog, sosyal sorumluluk ve iletişim
• İş-yaşam dengesi ve bakım sorumluluklarına destek
• Tedarik zinciri ve satış kanallarında eşitliğin desteklenmesi

Öz değerlendirme amaçlı WEPs formu yukarıdaki alanları içeren 7 prensibi kapsayan 18 sorudan oluşuyor.

Soruların kapsadığı alanlar ise dört boyutta değerlendiriliyor:

• Taahhüt: Firmanın kriteri yerine getirme yönünde taahhütte bulunması ve adanmışlık göstermesi
• Uygulama: Firmanın kritere yönelik somut strateji ve uygulama planı geliştrimesi
• Ölçüm: Kritere yönelik ölçülebilir hedefler belirlenmesi ve ölçüm için adımların atılması
• Şeffaflık ve İletişim: Kritere yönelik ölçüm ve sonuçların raporlanması

Kuşkusuz, bir şirketin kendi yönetim modeline WEPs’i dahil edebilmesi için tek bir “doğru yöntem” yok. Bu nedenle rehberin, her şirketin kendi modelini belirlemesi ve uygulamaya koyması için yol gösterici olmasının amaçlandığı özellikle belirtiliyor.

Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs) Uygulama Rehberi'ne bu linkten ulaşabilirsiniz.

UN Global Compact Türkiye Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu bünyesindeki WEPs Uygulama Rehberi Hazırlama Ekibi tarafından hazırlanan WEPs Uygulama Rehberi'ne, UN Women Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi liderliğinde, WEPs imzacısı şirketler ve Yaşama Dair Vakıf (YADA) katkı sağlamış.