Eşit Sözlük uygulaması, cinsiyetçi, kadını veya erkeği küçümseyen, dilde ayrımcılık yaratan ifadelere karşılık eşitlikçi bir dil yaratmak için kullanıcılara yol gösteriyor.
Çoğu zaman üstünde düşünmeden, kullandığımız sözcüklerin içerdiği anlamları fark etmeden kullandığımız dil düşüncelerimizi, tutumlarımızı, yargılarımızı yönlendirebiliyor. Dilimizde yer alan atasözleri, deyimler, hatta argo ifadeler bir yandan dili ve ifadeyi zenginleştirip yaşama tat katarken, diğer yandan toplumu geride bırakan kalıplaşmış yargıların varlığını sürdürmesine yol açabiliyor.
Bu konuda en yaygın örnek “adam” sözünün hem insan, hem beğenilen davranışları gösteren insan, hem kayda değer insan veya saygı duyulan insan anlamında kullanılması. Adamdan saymak, adam olmak, işin adamı gibi ifadeler insan olmanın olağan biçiminin erkek olmak anlamına geldiğini düşündürüyor. Bu ifadelerde adam yerine kadın konulduğunda anlamın saptığını, birden genel bir ifadeden özele dönüştüğünü düşünüyoruz.
Diğer taraftan günlük konuşmanın yanı sıra iş yaşamında kullanılan yazı diline de yansıyan cinsiyetçi ifadeler var. Son dönemde işadamı, bilim adamı, gemi adamı gibi terimlerin değiştirilmesi gündeme gelmeye başladı.
Arçelik tarafından geliştirilen Eşit Sözlük yazım sırasında cinsiyetçi ifadeleri saptayarak bunların yerine eşitlikçi ifadeleri yerleştiren bir uygulama. Uygulamayı bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza indirerek yazdığınız metinlerin cinsiyetçi ifadeler açısından kontrol edilmesi için imla düzeltmesi gibi kullanabilmeniz mümkün.
Mobil cihazların yanı sıra bilgisayarlarda da kullanılabilecek Eşit Sözlük uygulaması, cinsiyetçi, kadını veya erkeği küçümseyen, dilde ayrımcılık yaratan ifadelere karşılık eşitlikçi bir dil yaratmak için kullanıcılara yol gösteriyor. Sözlükte yer alan öneriler, İş Yaşamında Ayrımcı Dil ve Davranışlardan Kaçınma Rehberi'ni de hazırlayan Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi ve KOÇ-KAM Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin destekleriyle hazırlandı.
Eşit Sözlük'te şu anda 500 kelime var fakat uygulama kullanıcıların katkılarına açık. Uygulamayı mobil cihazları ve bilgisayarlarına indiren kullanıcılar, cinsiyetçi buldukları ifadeler konusunda önerilerde bulunabilecek. Bu kelimeler uzmanlar tarafından değerlendirilmelerinin ardından, Eşit Sözlük dağarcığına eklenebilecek. Böylece uygulamadaki sözcük sayısı zamanla artacak.
Eşit sözlüğü bu bağlantıyı kullanarak yükleyebilirsiniz.